Vanaf januari 2025 worden de regels rondom de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) aangescherpt. Klinkt ingewikkeld? Geen zorgen, we leggen het simpel voor je uit. Kort gezegd gaat de Belastingdienst strenger controleren op schijnzelfstandigheid bij zzp’ers. Dit heeft grote gevolgen voor zowel opdrachtgevers als zelfstandigen. Maar wat is de Wet DBA precies? En hoe kun je je voorbereiden op de nieuwe handhaving? In deze blog zetten we alles voor je op een rij, met inzichten van arbeidsrechtadvocaat Harmen van der Wilt.
Harmen van der Wilt is advocaat en partner bij Van Gastel en Bal Advocaten. Hij is gespecialiseerd in het arbeidsrecht en het contractenrecht. Op basis van een interview met Harmen delen we in dit artikel waardevolle inzichten over de impact van de verscherping van de Wet DBA.
Wat is de Wet DBA?
De Wet DBA is er om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Wat betekent dat? Het voorkomt situaties waarin iemand eigenlijk als werknemer functioneert, maar als zelfstandige wordt ingehuurd. Denk bijvoorbeeld aan een zzp’er die hetzelfde werk doet als een vaste medewerker, maar geen loonheffingen of sociale premies afdraagt. Dit noemen we een “verkapt dienstverband”. De Wet DBA zorgt ervoor dat opdrachtgevers verantwoordelijk worden gehouden in zulke gevallen.
Dit principe wordt samengevat met de uitdrukking: “Wezen gaat voor schijn.” Met andere woorden: wat er in de praktijk gebeurt, is minstens zo belangrijk als wat er op papier is vastgelegd. Wat jij en je zzp’er écht doen, bepaalt of de samenwerking door de Belastingdienst als dienstverband wordt gezien.
Om te bepalen of er sprake is van een dienstverband, kun je gebruikmaken van verschillende “tools” van de Belastingdienst of van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Deze tools worden later in dit artikel toegelicht.
Strengere handhaving van de Wet DBA in 2025
Wat verandert er dan precies in 2025? Nou, het handhavingsbeleid wordt een stuk strenger. Dit betekent:
- Meer controles: De Belastingdienst zal bedrijven (de opdrachtgevers dus) en daarmee indirect ook de zelfstandigen, controleren en aanschrijven op de naleving van de wet.
- Hogere boetes: Bij overtredingen kunnen opdrachtgevers flinke naheffingen en boetes verwachten.
- Minder coulance: Waar er nu vaak alleen waarschuwingen worden gegeven, zal vanaf 2025 direct worden opgetreden.
Deze strengere aanpak legt de verantwoordelijkheid nadrukkelijk bij de opdrachtgevers. Het gaat erom bedrijven te ontmoedigen om schijnzelfstandigheid te creëren of in stand te houden. Zoals Van der Wilt het verwoordt: “Opdrachtgevers worden nu echt verantwoordelijk gehouden. De focus ligt daarbij niet op de zzp’er, maar op de bedrijven die schijnzelfstandigheid construeren en in stand houden.”
Wat betekent dit voor jou?
De gevolgen van deze veranderingen kunnen groot zijn. Of je nu opdrachtgever of zzp’er bent, het is slim om je goed voor te bereiden. Zeker in de marketingwereld, waar veel wordt gewerkt met zzp’ers, is dat belangrijk.
Voor opdrachtgevers
Bedrijven die schijnzelfstandigheid toestaan, kunnen te maken krijgen met:
- Correctieverplichtingen, naheffingen en boetes.
- De verplichting om met terugwerkende kracht (in ieder geval vanaf 1 januari 2025) sociale premies en loonheffingen af te dragen.
Voor zelfstandigen
Voor zzp’ers kunnen de gevolgen ook ingrijpend zijn:
- Als je niet aan de eisen van zelfstandigheid voldoet, kun je fiscale voordelen verliezen, zoals de zelfstandigenaftrek.
- Dit kan ook gevolgen hebben voor de zelfstandige status en vrijheid die de zzp’ers nu hebben.
Het veranderende landschap zorgt er ook voor dat opdrachtgevers steeds voorzichtiger worden bij het inhuren van zelfstandigen. Zoals Van der Wilt uitlegt:“Zelfstandigen die bewust niet willen voldoen aan de voorwaarden, zullen merken dat opdrachtgevers voorzichtiger worden. Het alternatief is vaak loondienst of een creatieve oplossing via bijvoorbeeld detachering of via een samenwerkingsverband van zzp’ers (denk aan een v.o.f. of een coöperatie).”
Met andere woorden, opdrachtgevers zullen steeds vaker zoeken naar manieren om de risico’s van schijnzelfstandigheid te beperken. Dit kan betekenen dat zzp’ers moeten overwegen hoe zij hun diensten aanbieden, of zij voldoen aan de eisen van zelfstandigheid en welke samenwerkingsvormen mogelijk beter aansluiten bij de nieuwe regelgeving.
Hoe bereid je je voor op de nieuwe zzp-wetgeving in 2025?
Om problemen en boetes te voorkomen, is het belangrijk om je goed voor te bereiden op de nieuwe zzp-wetgeving in 2025. Hier zijn enkele tips:
1. Gebruik de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie
De Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is een hulpmiddel om vooraf te bepalen of er sprake is van zelfstandigheid of een dienstverband.
De tool, Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie, vind je op de website van het Ministerie van SZW. Gebruik daarnaast het document “Toelichting Beoordeling Arbeidsrelaties” van de Belastingdienst als handige gids bij het invullen. Hiermee krijg je meer inzicht in de criteria en hoe je die goed kunt toepassen. Deze tools bieden misschien geen volledige juridische zekerheid, maar ze zijn wel een sterk uitgangspunt om de risico’s in kaart te brengen.
2. Laat freelancers de Ondernemerscheck doen
Vraag je freelancers om de Ondernemerscheck van de Belastingdienst in te vullen. Dit helpt zelfstandigen inzicht te krijgen in hun status als ondernemer. Door deze checks gezamenlijk te gebruiken, creëer je een gedeelde verantwoordelijkheid en krijg je een vollediger beeld van de samenwerking.
3. Stel duidelijke contracten op
Een goed opgesteld contract is onmisbaar om de samenwerking juridisch vast te leggen en risico’s te vermijden. Van der Wilt benadrukt: “Schrijf alles zo duidelijk mogelijk op en zo veel mogelijk uit in het contract, vooral als het gaat om de vrijheden en de zelfstandigheid die de freelancer in dit specifieke geval heeft.”
Dus, zorg er bijvoorbeeld voor dat je duidelijk vastlegt dat de freelancer:
- Een vakspecialist is die zelf met jou als opdrachtgever heeft onderhandeld over de voorwaarden.
- Eigen apparatuur en tools aanschaft en gebruikt.
- Zelf zoveel mogelijk zijn aanpak en werkwijze bepaalt en de opdrachtgever alleen instructies of aanwijzingen geeft over het (eind)resultaat.
- Eigen tarieven hanteert die eventueel jaarlijks worden geïndexeerd of in ieder geval heeft onderhandeld over zijn tarief of over een vast bedrag per opdracht/project.
- Zelf zorg draagt voor herstel van werkzaamheden die niet goed zijn gegaan en zelf aansprakelijk is voor de kosten en de schade.
Kortom: een duidelijk contract schept niet alleen vertrouwen, maar beschermt ook beide partijen.
4. Zorg dat de praktijk aansluit bij het contract
Het contract alleen is niet genoeg. Wat er in de praktijk gebeurt, moet ook kloppen met wat er op papier staat. Van der Wilt waarschuwt: “Je moet ook kunnen laten zien dat de feitelijke praktijk in overeenstemming is met wat je hebt opgeschreven. Niet de papieren werkelijkheid, maar de feitelijke werkelijkheid is bepalend. Dat geldt zowel voor de toets door de Belastingdienst als door de rechter.”
5. Overweeg alternatieven zoals detachering
Detachering is een slimme oplossing voor bedrijven die flexibel willen blijven, zonder het risico op controles, handhaving of boetes van de Belastingdienst vanwege de Wet DBA. Bij detachering ligt de juridische verantwoordelijkheid en de verplichting tot het afdragen van belastingen en premies namelijk bij het detacheringsbureau, mocht een zzp’er als schijnzelfstandige worden gezien. Door te werken met een detacheringsbureau kun je als bedrijf de risico’s wat meer afwenden, terwijl je toch kunt profiteren van de flexibiliteit en expertise van zelfstandigen.
6. Laat je goed adviseren
Tools zoals de webmodule en ondernemerscheck zijn een prima startpunt, maar daarmee ben je er nog niet. “Maatwerk” is en blijft noodzakelijk. Laat je contracten daarom checken of opstellen door een arbeidsrechtadvocaat, zoals de specialisten van Van Gastel en Bal Advocaten. Zo weet je zeker dat alles volledig voldoet aan de Wet DBA en kom je niet voor verrassingen te staan.
Detachering als oplossing binnen de wet DBA
De aangescherpte Wet DBA maakt het voor bedrijven lastiger en risicovoller om met zzp’ers te werken. Voor organisaties die flexibel willen blijven zonder veel fiscale (en arbeidsrechtelijke) risico’s op schijnzelfstandigheid, is detachering een oplossing. Bij Anglers bieden we dit aan als dé manier om je marketingdoelen te behalen, door middel van het inhuren van een online marketeer.
De online marketingwereld verandert snel en vraagt om flexibiliteit, snelheid en specialistische kennis. Maar de Wet DBA kan een uitdaging zijn voor bedrijven die langdurig of structureel samenwerken met freelance marketeers. Detachering biedt het beste van beide werelden: je behoudt de flexibiliteit én hebt de zekerheid dat alles juridisch goed geregeld is.
Arbeidsrechtadvocaat Harmen van der Wilt zegt hierover: “Detachering kan bedrijven die zzp’ers willen blijven inschakelen de flexibiliteit bieden die ze zoeken en hen afschermen tegen bepaalde risico’s (waaronder de risico’s verbonden aan de Wet DBA).”
Waarom kiezen voor detachering via Anglers?
1. Geen risico op schijnzelfstandigheid
Onze marketeers zijn bij ons in loondienst. Jij wordt volledig ontzorgd op juridisch vlak, zodat je je zonder zorgen kunt focussen op je eigen werkzaamheden.
2. Toegang tot allround online marketeers
Onze Anglers helpen jouw bedrijf te groeien met onze online marketing kennis.
3. Flexibele inzet afgestemd op jouw marketingbehoeften
Of je nu een tijdelijk project hebt, extra capaciteit nodig hebt voor een langere periode, of specifieke expertise zoekt: inhuren via Anglers zorgt voor de juiste match op het juiste moment.
4. Altijd up-to-date expertise
Onze marketeers blijven continu leren en zijn op de hoogte van de nieuwste trends en tools in de online marketingwereld.
Wil je meer weten over hoe Anglers jouw marketingactiviteiten kan ondersteunen?
Neem contact op of ontdek meer over het inhuren van een online marketeer.
Haak jij aan, of haak jij af?
Wij zijn Anglers, getalenteerde online marketeers. En wij hebben er zin in!
Om jouw bedrijf te helpen groeien met onze expertise.
> Meer over Anglers
Conclusie
Met de aangescherpte Wet DBA is het duidelijk: de tijd van “gedogen” door de Belastingdienst is voorbij. Voor bedrijven én zelfstandigen betekent dit dat er geen ruimte meer is voor half werk. Je moet niet alleen zorgen dat je contracten netjes op orde zijn, maar ook dat de praktijk daar echt bij aansluit. Zoals Van der Wilt treffend zegt: “Zorg dat je niet alleen je contract op orde hebt, maar ook voor een feitelijk praktijk die hierbij aansluit.”
Kortom, het is nu het moment om alles nog eens goed te checken en waar nodig aan te passen. Beter voorbereid zijn dan voor verrassingen komen te staan!
